I Say it Loud, I'm Greek and I'm Proud

I say it Loud, I'm Greek and I'm Proud - Part 2

~ Τί μου τη σπάει στην Ελλάδα ~

Γιατί όσα καλά και να λέμε, πολλά πράγματα θέλουν διόρθωμα ...

Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν πράγματι αλλάξει πολλά πράγματα στην Ελλάδα - έστω κι αν δεν το καταλάβαμε. Τελείωσε η αντιπαθητική δυναστεία των πολιτικών δεινοσαύρων κι αποκτήσαμε ιδιωτική οικονομία, που αυτή τη φορά δεν είναι της πλάκας. Αλλάξαμε πολλές αντιλήψεις και ενταφιάσαμε μια σειρά πολιτικών συμπεριφορών που τις κουβαλούσαμε μαζί μας από τον εμφύλιο (νόμος το δίκαιο του εργάτη και άλλα παρεμφερή ακατανόητα). Για πρώτη φορα μιλάμε για πλάνο, για οργάνωση, για μονοψήφιο πληθωρισμό, για Ευρώπη, για απόδοση, για νομιμοποίηση του κέρδους. Τελικά, μέσα απ'τα περιοδικά μπορείς να καταλαβαίνεις πάρα πολύ εύκολα τη μικροϊστορία και τις αλλαγές που συντελούνται και δεν τις παίρνουμε είδηση. Γι'αυτό και πιστεύω ότι οι ιδέες μας, οι απόψεις μας είναι υποχρεωμένες να αλλάζουν, όσον αφορά τουλάχιστον τον τρόπο που κοιτάμε τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας. Κάποτε το θεωρούσα σαν βρισιά να μου πούνε ότι άλλαξα ιδέα. Τώρα το θεωρώ ευχή, το μοναδικό μέσον για να μην καταλήξω σύντομα σε πνευματικό, ιδεολογικό και οικονομικό νεκροταφείο. Να, είπα "οικονομικό" και μου'ρθε στο μυαλό ότι, ενώ κάποτε θεωρούσα έγκλημα καθοσίωσης το επιχειρηματικό κέρδος, σήμερα ξέρω ότι μια εταιρία σαν κι ευτή που διευθύνω, θα ήταν μια φαλιρισμένη υπόθεση άν δεν σκόπευα να την έχω πάντα όσο το δυνατόν πιο κερδοφόρα. 'O,τι είναι ζημιογόνο είναι και νοσηρό, στην ιδιωτική οικονομία. Κάποιοι κάποτε ντρέπονταν και να το πούνε. Σήμερα θα ντρεπόμουν εγώ να πω ότι πρέπει να δουλεύουμε για την ψυχή της μάνας μας.

Τέλος πάντων. Στις παρακάτω σελίδες πρέπει να γράψω τι μου τη σπάει στην Ελλάδα. Τι μου τη σπάει; Καμιά φορά μου τη σπάνε όλα και καμιά φορά είμαι με όλα ευχαριστημένος. Είναι και θέμα διάθεσης. Είναι και θέμα πώς σου έχει πάει η ζωή. Αν έχεις επιτύχει ή αν είσαι συρόμενος looser. Αν έβγαλες λεφτά (από μια ηλικία και πέρα), αν έμεινες στον άσο ή αν έχασες κι αυτά που είχες. Αν έβγαλες γκόμενες ή αν ήσουν απελπισμένος μπακούρης. Αν είσαι υγιής ή αν σε χτύπησαν αρρώστιες. Αν ξύπνησες καλά ή αν ξύπνησες στραβά. Είναι μέρες που κατεβαίνω στο κέντρο και σκυλοβρίζω το κράτος, το διπλανό μου, τον οδηγό του λεωφορείου, τον ταξιτζή, γιατί έχω κολλήσει μέσα στο χάος, κι άλλες μέρες που το χαίρομαι, γιατί έχω όλο το χρόνο να παρακολουθώ σαν σε ταινία τις συμπεριφορές των συνανθρώπων μου. Τον τρελαμένο πιτσιρικά με το παπάκι, το χαϊστα που έχει στην τσίτα το στέρεο στο Ι.Χ. (το στέρεο πιο ακριβό απ'τ'αυτοκίνητο), τη γιαγιά που κουβαλάει τις σακούλες του σούπερ μάρκετ και μπατάρει απ'τη μια μεριά, τον ψυχοπαθή που κορνάρει επειδή σε λίγο μυρίζεται ότι θ'ανάψει το πράσινο φανάρι, τη λαϊκή γκόμενα, την καραμπογιατισμένη με το μίνι στον αφαλό που περιμένει το λεωφορείο να περάσει. Τους δεκαπέντε τύπους που περνάνε μπροστά της και της προτείνουνε να την πάρουν κούρσα, με μηχανάκι, με Ι.Χ., με ταξί και με ποδήλατο. Κάποτε βρέθηκα στο Λος Άντζελες, μια ανυπόφορα απλωμένη πόλη χωρίς τράφικ και φρίκαρα.'Oλοι μέσα στ'αυτοκίνητα έφευγαν σαν σφαίρες, πηγαίνοντας εύκολα στον προορισμό τους και τότε κατάλαβα ότι δεν μπορεί, η εύκολη διακίνηση δεν είναι ένα απάνθρωπο χόμπι.

Πάλι ξέφυγα. Και τώρα κατάλαβαίνω το γιατί. Με τα χρόνια έχω αρχίσει να δίνω δικαιολογίες στα πάντα και στους πάντες. Κάτι σαν τον Σαββόπουλο και τους παλαιοχριστιανούς που έδιναν άφεση αμαρτιών στους πάντες. Αν δεν υπήρχαν τα στραβά τι θα κάναμε, γιατί θα ζούσαμε; Αν δεν μας την βίδωναν συμπεριφορές, πώς θα μας χαροποιούσαν άλλες; Άντε, με τον κατήφορο που πήρα, στο τέλος θ'αρχίσω να ψάχνω το ποιός είμαι, από πού έρχομαι, να ζει κανείς ή να μη ζει και άλλα γραφικά. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν.

1. Αυτό που μου τη σπάει πιό πολύ στην Ελλάδα είναι ότι οι πόλεις δεν έχουν Ιστορία. Είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη που οι πόλεις της δεν έχουν ιστορικό κέντρο, δεν έχουν παλιά κτίρια, δεν διατήρησαν οικισμούς έστω και 100 ετών, περπατάμε στους δρόμους και δεν ξέρουμε, δεν μπορουμε να καταλάβουμε, κοιτώντας γύρω μας, το ποιοί μας γέννησαν. Αν πέσει λενα ούφο με ανθρώπινη λογική, θα πιστέψει ότι κάποτε ζούσαν εδώ οι Αρχαίοι Έλληνες (κοιτώντας τα αρχαία μάρμαρα) και μετά από μια πυρηνική καταστροφή ήρθαν και εγκαταστάθηκαν οι Λιβανέζοι, μια και οι πόλεις μας μόνο Λίβανο θυμίζουν. Υπέροχες πόλεις, με ιστορία και πλούτο, όπως η Θεσσαλοίκη, η Καβάλα, ο Βόλος, η Πάτρα, το Ναύπλιο, τα Γιάννενα, το καθένα με τη δική του αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα και τη δική του χρονική έκρηξη, έχουν ισοπεδωθεί από τα μπετόν της αντιπαροχής για να ξεφυτρώσουν κάτι τα απαίσια, γκρίζα κατασκευάσματα. Για να μην πω για καθαριότητα στους δρόμους και σε άλλους δημόσιους χώρους. Μα είναι πιά θέμα ισσοροπημένης ξυχολογίας των πολιτών, να χαιρονται και να εμπνέονται από την πόλη που ζουν. Είναι σχέση με τη μήτρα, εμείς με τις πόλεις αυτές γύρω μας νιώθουμε σαν πολιτισμικά μπάσταρδα που τα πέταξαν μέσα σε τσιμεντένιους κουβάδες στο λεκανοπέδιο Αττικής.

2. Μου τη σπάει που είμαστε ίσως η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα στην οποία δεν μπορείς να ζήσεις έστω και σε εξαιρετικές περιπτώσεις ένα glamour καθημερινής χρήσης. Δεν είμαι ψώνιο για να ψάχνω χαμένες χλιδές, τίποτα βασιλιάδες, τίποτα αυλές ή τίποτα κυρίες των τιμών. Μ'αυτά μπορεί και να ξεράσω. Είναι, άλλωστε, από μόνα τους depasse'. Λέω ένα απλό πράγμα. Δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος, ούτε μία εκδήλωση, ούτε μια σωστή σύνθεση κοινού, ένα πάρτυ, ένα εστιατόριο στο οποίο πρέπει να πας καλά ντυμένος, καλά φτιαγμένος και να βρεις γύρω και δεκάδες άλλους που να έχουν έρθει με προσεγμένο λουκ και με διάθεση να ξεφύγουν από το τετριμένο του εστιατορίου. Αυτό είναι που μου τη σπάει από μια ηλικία και επάνω γιατί προφανώς μέχρι πριν λίγο καιρό το είχα γραμμένο στα τέτοια μου. Να όμως που βλέπω στην τηλεόραση της προσελεύσεις στο πάρτι των Καννών, κάτι εκδηλώσεις του ιταλικού κινηματογράφου, βερνισάζ εκθέσεων μοντέρνας Τέχνης, εγκαίνια εστιατορίων ή μαγαζιών στην Αμερική, πάρτι στο Λονδίνο και με πιάνει κακιά ζήλια. Νέοι άνθρωποι, ωραίες γυναίκες, ωραία ρούχα, μπλεγμένοι και μερικοί μεγάλοι, ακόμα καλύτερα ντυμένοι, κάνουν ένα πολύβουο crowd που μπορεί να είναι τελικά επιφανειακών διαθέσεων, αλλά σίγουρα ψυχοχαλαρωτικό. Εδώ, άμα πας σε χλιδάτο μέρος ή σε χλιδάτη εκδήλωση, είσαι καταδικασμένος να πάθεις ασφυξία ανάμεσα σε κακογερασμένα ζόμπι. Οι νέοι είναι απ'έξω, κυρίες με ενδυματολογική εξτραβαγκάντζα δεν κυκλοφορούν, το δε στάιλινγκ των ανδρών έιναι για σύσκεψη στη Μεβγάλ. Είναι πάρα πολύ όμορφο να μπορείς πέντ'έξι φορές το χρόνο να βάζεις πολύ όμορφα ρουχαλάκια, κουστουμάκια, τουαλέτες οι γυναίκες και να πηγαίνεις κάπου όπου θα έχεις την ευκαιρία να νιώσεις λίγο πιο γκράντε απ'τη στεγνή καθημερινότητα. Γιατί νομίζω όλοι κρύβουμε κι ένα χαριτωμένο ψώνιο μέσα μας και είναι πολύ υγιεινό να του επιτρέπουμε και κάποιες εμφανίσεις το χρόνο. Εδώ ντύνεσαι καλά και σε ρωτάνε άν γύρισες από γάμο ή κηδεία.

3. Τουρισμός - νησιά: Τι γυφτιά μας δέρνει σαν λαό; Γιατί δεν μπορούν μερικοί να δουν το ίδιο τους το συμφέρον; Γιατί δεν μπορούν να καταλάβουν ότι τα πιο όμορφα νησιά του κόσμου έχουν εξουδετερωθεί απ'τα πιό άσχημα κτίσματα του πλανήτη; Γιατί δεν καταλαβαίνουν οτί μόνο άσχημοι άνθρωποι μένουν μέσα σε άσχημα κτίσματα; Έγκλημα και τιμωρία όμως. Τα κονόμησαν από τον τουρισμό, έχτισαν τα δίπατα για τους ίδιους και για τα rooms to let περισσότερα, κατέστρεψαν τα ωραιότερα χωριά της Μεσογείου και τώρα θα βάλουν τα rooms στον κώλο τους. Κανένας νοήμων άνθρωπος με εισόδημα μεγαλύτερο απ'αυτό της νοσοκόμας του Μάντσεστερ δεν πρόκειται ποτέ να μείνει εκεί. Μα καλα, αυτόν τον εφιάλτη που χτίσανε πού τον είδανε; Ποιός τον φαντάστηκε και δεν εκτελέστηκε ακόμα στο Σύνταγμα; Γιατί να θωπεύουμε ακόμα τον κάθε "εγκληματία" και να μην τον φτύνουμε κατάμουτρα, μπας και ντραπεί; Κάθε καλοκαίρι που πάω στα νησιά υποφέρω. Ήδη τα περισσότερα απ'αυτά δεν θέλω ούτε να τα βλέπω. Το πολύ πολύ να πάω με κανένα σκαφάτο σε κανένα απομακρυσμένο λιμανάκι που δεν πρόλαβαν ακόμα να ρίξουνε τσιμέντο. Και φεύγω νύχτα με το αεροπλάνο.

4. Δυο-τρεις είναι όλοι κι όλοι οι Έλληνες που τους ενδιαφέρει να φροντίζουν την εικόνα αυτού του τόπου προς τα έξω. Ακόμα και σχετικά πρόσφατα, στις μεγάλες εποχές των Ωνάσηδων και των Νιάρχων, μαζί με τις αρπαχτές, η χώρα έβγαζε και κάποιο glamour. Τώρα τούβλα μπαίνουν, μπετόν-αρμέ βγαίνουν. Είναι θέμα συνολικής έλλειψης κουλτούρας της ελληνικής μπουρζουαζιάς. Θα μου πεις την κουλτούρα για να την έχεις, ή πρέπει να την έχεις κληρονομήσει ή να έχεις σπουδάσει πολύ και να'χεις φάει χρόνια στα βιβλία. Και τα δύο δύσκολα συμβαίνουν σε ανθρώπους που μέσα σε μια δεκαετία θα πρέπει ν'ανέβουν απ'το τελευταίο στο πρώτο οικονομικό σκαλοπάτι της χώρας.

5. Μου τη σπάει ότι το μικρό της χώρας, η καταστροφή του μη αμερικανικού κινηματογράφου και η μπουλντόζα της τηλεόρασης μας έχουν στερήσει τη γέννηση νέων σταρ. Μας μένουν μόνο όσοι ζουν από το παρελθόν. 'Oσοι πρόλαβαν και γεννήθηκαν σε άλλες εποχές και ανδρώθηκαν με άλλα κριτήρια. Εμείς είμαστε η κοινωνία της διασημότητος των 15 λεπτών, που έλεγε κάποτε για την Αμερική ο Άντυ Γουόρχολ. Εδώ κανείς δεν ξεχωρίζει ή, ακόμα χειρότερα, στα πλάισια της Παλλαϊκής Τηλεοπτικής Δημοκρατίας, όλοι μπορούν να ξεχωρίσουν έστω και για μια μέρα. Η έννοια του σταρ ισοδυναμεί στην Ελλάδα με την έννοια του ξέκωλου, του νούμερου, του μαϊντανού και του τυχάρπαστου. Δεν χρειάζεται να γράφεις καλα, δεν χρειάζεται να παίζεις καλα, δεν χρειάζεται να μιλάς καλα, δεν χρειάζεται να τραγουδάς καλα, δεν χρειάζεται να χορεύεις καλα, δεν χρειάζεται ούτε καν να είσαι όμορφος ή κομψός. Κουτσοί, στραβοί, μπορούν να κάνουν καριέρα χορευτή. Αν νομίζετε ότι φταίνε κάποια λαϊκιστικά έντυπα για την ανάδειξη των νέων αυτών ηρώων, κάνετε πολύ μεγάλο λάθος. Το χειρότερο είναι ότι ο ήρωας λαός τους ανακαλύπτει από μόνος του και τους κάνει σταρ. Πάρτε από πίσω μια μέρα την Άννα-Μαρία Λογοθέτη και θα καταλάβετε ότι ο λαουτζίκος τη βλέπει κάτι ανάμεσα σε Τζένη Καρέζη και Αλίκη Βουγιουκλάκη. Κοπλιμέντα, φανς, αυτόγραφα, είναι να μην την ψωνίσει το κοριτσάκι;

6. Η χειρότερη βέβαια μαλακία που μας δέρνει σαν λαό είναι ότι, ενώ μπορούμε να κάνουμε σταρ το τελευταίο νούμερο, απ'την άλλη μεριά φθονούμε απεριόριστα όποιον βγάλει το κεφάλι πιό ψηλά από τη γενική μιζέρια. Είμαστε, απ'οσο ξέρω, ο πιο φθονερός λαός και ίσως αυτό να είναι το μεγαλύτερο χάντικαπ που έχουμε. Ίσως γι'αυτό κιόλας να μας αρέσει να έχουμε σταρς την μιας χρήσης σαν την καπότα. Να μπορούμε να αλλάζουμε χωρίς άγχος την επόμενη μέρα. Μην ξεγελιέστε ότι αυτό συμβαίνει και αλλού. Ούτε στην Ιταλία, ούτε στην Αγγλία, ούτε στην Γαλλία, ούτε στην Αμερική συμβαίνει. Εκεί αντίθετα η κοινωνία έχει ενσωματώσει την έννοια του "ήρωα" και του "επιτυχημένου". Για τον απλούστατο λόγο ότι οι κοινωνίες χρειάζονται πρότυπα, role models, για να πάνε μπροστά. Δεν ανεχόμαστε τον "καλύτερο", όχι μόνο στην κοινωνία, αλλά ούτε και στο μικρόκοσμο της γειτονιάς μας. Εδώ ισχύον όμως έιναι το ότι θαυμάσεις, ζήλεψ'το. Βρίσε, συκοφάντισε, λάσπωσε, στο τέλος, πού ξέρεις, μπορεί να'ρθει στα μέτρα σου.

7. Κατά πάσα πιθανότητα πρέπει να είμαστε οι Ευρωπαίοι πολίτες με τη λιγότερη κοινωνική συνείδηση. Από πού ν'αρχίσεις και πού να τελειώσεις. Οι τηλεοράσεις εκλιπαρούσαν μέρες να μην κατεβάσουν όλοι τα σκουπίδια και ήταν σαν να μας έδιναν το παράγγελμα να τα πετάξουμε απ'το μπαλκόνι κυνηγώντας τους πεζούς. Μόλις στα γήπεδα παρακαλέσουν να μην καπνίσουμε, γιατί οι μπασκετμπολίστες μπορεί να σκάσουν, πλακώνουμε όλοι τα χαρμάνια. "Γυρίστε σταδιακά το Σαββατοκύριακο", όλοι μαζί οι μαλάκες 7-9 το βράδυ επιστρέφουν, μην τυχόν χαλάσει το σερί στα ατυχήματα. Φόρα ζώνη. Μην προσπερνας μαλάκα στη στροφή χωρίς να βλέπεις, βιάζομαι σου λέει. Δεν "ανοίγει" η νταλίκα. Καλό ταξίδι προς το νεκροταφείο τότε. Χτίσε στην παραλία αυθαίρετα ως μάγκας, παράτα τα σκουπίδια, κλεισε την πόρτα στα μούτρα του μαλάκα που έρχεται από πίσω σου, βρίσε τον μπροστινό στα φανάρια που δεν ξεκίνησε με εκκίνηση Ferrari, πάρκαρε όπου γουστάρεις, κλεισε αυτούς που στρίβουν, κλεισε τα φορτηγα και τα λεωφορία, κόψε το δρόμο στα αναπηρικά καροτσάκια, κόψε την εξάτμιση στη μηχανή για να την ακούνε όλοι όταν περνάς, κάνε ό,τι πρέπει να κάνεις για να φανείς ένας περήφανος και ζορμπαλής Έλληνας. Μόνο που το είδος αρχίζει να μπαίνει στο ζωολογικό κήπο, για να θυμόμαστε πώς ήτανε οι πρόγονοί μας μετά τον πίθηκο και πριν τον άνθρωπο.

8. Μου τη σπάει η Εθνική υποκρισία που κυριαρχεί στα μεγάλα Εθνικά θέματα.'Oλοι λένε στις συζητήσεις να κλείνουμε το Σκοπιανό, να βρούμε άκρη στα Ελληνοτουρκικά, να σφίξουμε την οικονομία γιατί έχει τιλταρει, να κόψουμε τον πληθωρισμό, να μειώσουμε τους δημόσιους υπαλλήλους και τα δημόσια ελλείμματα και, όταν φτάνουν στο φως της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου ή της βουλής, πολίτες και πολιτικοί αρχίζουν και φουμάρουν διαφορετικό καπνό. Εθνικισμός, πατριδολατρεία, πατριδοκαπηλεία, αριστερισμός, πρώτα ο άνθρωπος και μετά η οικονομία, κοινωνική συνοχή, το δίκιο του φτωχού, αλήτες οι Σκοπιανοί, παροχή, όλα επιστρατεύονται για να ίνει αρεστός ο ομιλών απ'τον κάθε πικραμένο. 'Oλοι λειτουργούν δημόσια σαν να βρίσκονται σε τεράστιο καφενείο και περιμένουν να τους κεράσουν οι χαζοί που συμφωνούν από διπλα. "'Oχι στη σύνθετη ονομασία στα Σκόπια" - "Κέρασε από μένα τον κύριο ένα κουταλάκι του γλυκού κι ένα μέτριο με 17 φουσκαλίτσες".

9. Μου τη σπάει που έχουμε ακόμα χουλιγκάνους στα γήπεδα και στους δρόμους. Παρότι ο χουλιγκανισμός ήταν προϊόν βαρβαρικών φυλών του Βορρά (μη γελατε, υπάρχουν ιστορικά φαινόμενα σε Βόρειες χώρες), είμαστε οι τελευταίοι που τον κρατάμε ακόμα ζωντανό στην Ευρώπη. Σιχαίνομαι να πηγαίνω στα γήπεδα που αγαπάω και να βλέπω ανθρώπους εκτός λογικής, εκτός φρένων ωα αμολάνε τούβλα, σίδερα, σωλήνες, τσιμέντα για να σπάσουν το κεφάλι ή των αντιπάλων φιλάθλων ή των αντιπάλων παιχτών. Σιχαίνομαι ακόμα πιο πολύ τους παράγοντες που τους ενθαρρύνουν ή τους καθοδηγούν, κι απορώ πώς ακόμα το κράτος κάθεται και τους χαζεύει. Δεν μπορώ να συμπαθήσω χούλιγκαν και δεν μπορώ να καταλάβω σε καμία περίπτωση την τρομοκρατία σαν μέσο για την επικράτηση επί του αντιπάλου. Αν μια ομάδα έχει τσαγανό και δύναμη, αυτή θα φανεί είτε απ'τις φωνές, είτε απ'τη δύναμη των παιχτών της. 'Oλα τ'άλλα είναι του κοινού Ποινικού Δικαίου.

10. Μου τη σπάει ότι έγινα 43 χρονών και που, αντί να γδύνω μια γυναίκα, έφτιαξα την πρώτη που πρέπει να την ντύνω! Άσε που μ'αρέσει κιόλας ...

Pages made and hosted by the Magical Journey to Greece™. © 1997-1998.
No part of this site may be reproduced, stored in any form or by any means, without the prior permission of the publisher.